Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων και
Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής υγείας
Ελληνικού - Αργυρούπολης

σε συνεργασία με τον Ε.Ο.Π.Α.Ε.

Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων και
Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής υγείας
Ελληνικού - Αργυρούπολης

σε συνεργασία με τον Ε.Ο.Π.Α.Ε.

Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων και
Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής υγείας
Ελληνικού - Αργυρούπολης

σε συνεργασία με τον Ε.Ο.Π.Α.Ε.

Η Κατερίνα Μάτσα μιλάει για την αδυναμία να πενθήσουμε στον καιρό της πανδημίας

Στο νησάκι Χαρτ Αιλαντ μπροστά από το Μπρόνξ, θάβονταν τα τελευταία 150 χρόνια οι νεκροί, των οποίων οι συγγενείς δε μπορούν να καλύψουν τα έξοδα για την κηδεία. Πλέον στον ίδιο χώρο έχουν ανοιχτεί μαζικοί τάφοι για τους νεκρούς της πανδημίας. Πάνε μήνες τώρα που περνάνε από δίπλα μας αριθμοί. Καθένας από αυτούς σκεπάζει την ιστορία ενός ανθρώπου που πέθανε μοναχικά. Αυξάνονται με καταιγιστικούς ρυθμούς.

Σχεδόν δεν προλαβαίνουμε να τους θάψουμε, να τους κλάψουμε, να τιμήσουμε τη μνήμη τους. Δεν επιτρέπεται κιόλας να το κάνουμε, με τον τρόπο τουλάχιστον που οι κοινωνίες παραδοσιακά αποχαιρετούν αυτούς που φεύγουν. Έτσι, στη μακριά σήραγγα που άξαφνα και ακούσια εκτροχιάστηκε η πραγματικότητα μας, συνυπάρχουν η ρουτινοποίηση του θανάτου και η αδυναμία του πένθους. Χάνουμε ανθρώπους, σχέσεις, επικοινωνίες, αγγίγματα, σταθερές και δεν προλαβαίνουμε ή δε μπορούμε να επεξεργαστούμε τις απώλειες μας. Το πένθος της πανδημίας είναι εκ των πραγμάτων ατελές.

Αυτό στοχάζεται η Κατερίνα Μάτσα στο τελευταίο της βιβλίο «Νιόβη: Το αδύνατο πένθος στον καιρό της πανδημίας» (εκδόσεις Αγρα). Εξαιρετική ψυχίατρος με ανεκτίμητο έργο ως επιστημονική υπεύθυνη της θεραπευτικής μονάδας απεξάρτησης «18 ΑΝΩ» και πλέον ενεργό μέλος των Κοινωνικών Ιατρείων, η Κατερίνα είναι πολυγραφότατη. Τη γνώση, την ευαισθησία, την κοινωνική και κλινική της εμπειρία τη λεκτικοποιεί. Σ’ αυτό το βιβλίο σκάβει στο υπόστρωμα της πιο στυγνής επικαιρότητας.

«Η ανθρωπολογική κρίση ως πλευρά της συνολικής κρίσης που αποτελεί η πανδημία, ήταν το έναυσμα μου. Με συγκλόνιζε η εικόνα των μαζικών τάφων στο Μπρονξ, στο Μπέργκαμο, στη Βραζιλία. Και το γεγονός ότι αυτοί οι νεκροί θάβονταν μέσα σε σφραγισμένα φέρετρα. Οι άνθρωποι πεθαίνουν μαρτυρικά και ολομόναχοι. Οι συγγενείς αγωνιούν και δε μπορούν να κάνουν τίποτα. Ούτε να πλησιάσουν. Είναι μια ολότελα καινούργια συνθήκη. Μια φίλη νοσηλεύτρια που εργάζεται σε μεγάλο νοσοκομείο αναφοράς με καλούσε στο τηλέφωνο και μου διηγούνταν πως οι οδηγίες που είχαν ήταν να πλένουν γρήγορα τους νεκρούς από τον κορωνοϊό με χλωρίνη και να τους βάζουν σε μεγάλες μαύρες σακούλες. Ακόμα και τώρα, όταν το σκέφτομαι, ανατριχιάζω γιατί αντιλαμβάνομαι ότι συντελείται μια πραγμοποίηση των νεκρών. Όταν η κοινωνία δε μπορεί να θάψει τους νεκρούς της, δε μπορεί να κάνει δηλαδή το πένθος συλλογικό, υπάρχει πρόβλημα. Γιατί το πένθος – που ένα κομμάτι του είναι και οι ταφικές τελετές, ο θρήνος, η συμμετοχή στην κηδεία, το μετά την κηδεία, είναι κομμάτι του κοινωνικού δεσμού. Μέσα από τη συμμετοχή του άλλου στο πένθος του πενθούντα ενισχύονται οι δεσμοί αλληλεγγύης. Η απόδοση τιμής στο νεκρό επανανοηματοδοτεί την πορεία των ζωντανών. Δεν είναι ατομικό ζήτημα. Όταν δε μπορεί να επιτελεστεί, δε μπορεί να περάσει στο κοινωνικό σώμα, προκαλείται κενό και διαταράσσεται η ψυχική υγεία. Αυτό είναι το αδύνατο πένθος και θα αποτιμηθεί σ’ ένα βάθος χρόνου» λέει. 

Διαβάστε περισσότερα: https://m.popaganda.gr/art/i-katerina-matsa-milai-gia-tin-adinamia-na-penthisoume-ston-kero-tis-pandimias/?fbclid=IwAR0xCX-mAN9_67jlKgbifSh9pOUEFcO6RDmaFTRf6OPic1TCVwl4SH-z47s